LEADER to jedno z najbardziej popularnych i rozpoznawalnych narzędzi rozwoju terenów wiejskich, wykorzystywanych już od 20 lat. LEADER pomaga włączyć mieszkańców wsi w proces oddolnego podejmowania decyzji i działań mających na celu poprawę jakości ich życia.
Nazwa LEADER to skrót od francuskich słów: Liaison (powiązania), Entre (pomiędzy), Actions (działaniami), de Development (na rzecz rozwoju), de l’Econiomie (gospodarczego), Rurale (obszarów wiejskich).
Podstawowe cechy metody LEADER:
- Oddolność (szeroki udział społeczności lokalnej w tworzeniu i realizacji strategii),
- Terytorialność (lokalna strategia rozwoju przygotowana dla danego, spójnego obszaru),
- Zintegrowanie (łączenie różnych dziedzin gospodarki, współpraca różnych grup interesu),
- Partnerstwo (lokalna grupa działania jako lokalne partnerstwo, w którym uczestniczą różne podmioty z sektora publicznego, społecznego i gospodarczego),
- Innowacyjność projektów (w skali lokalnej),
- Decentralizacja zarządzania i finansowania projektów,
- Sieciowanie i współpraca (wymiana doświadczeń i rozpowszechnianie dobrych praktyk).
W ramach metody LEADER funkcjonują Lokalne Grupy Działania (LGD) będące rodzajem partnerstwa terytorialnego powstałego jako inicjatywa oddolna, zrzeszające przedstawicieli lokalnych organizacji z sektora publicznego, gospodarczego, społecznego oraz mieszkańców. W ramach konsultacji z lokalną społecznością LGD opracowują Lokalną Strategię Rozwoju (LSR), której cele i zdania są następnie wdrażane.