W porównaniu z Litwą i Estonią, Łotwa wydaje się najmniej znanym państwem bałtyckim. Nie oznacza to jednak, że wspomniany kraj jest nieciekawy jako cel turystyczny. Wręcz przeciwnie – na terenie Łotwy zobaczymy między innymi wiele ciekawych budowli, które są świadectwem skomplikowanej historii obszaru. W ramach wizyty studyjnej do Łotwy i Estonii, którą odbyliśmy w dniach 7-11 sierpnia w ramach operacji własnej LGD „Lider w EGO”, mogliśmy się przekonać, że jest to również obszar licznych jezior i lasów, parków przyrody, wspaniałej kuchni oraz aktywnych i życzliwych ludzi.
Wtorek, 8 sierpnia, spędziliśmy poznając dobre praktyki i przykłady współpracy międzysektorowej jednego z łotewskich LGD. Biedrība „No Salacas līdz Rūjai”, czyli Stowarzyszenie „Od Salaki do Rūji” jest organizacją założoną w celu stworzenia możliwości rozwoju przedsiębiorczości, inicjatyw lokalnych mieszkańców oraz promowania i koordynowania prac grup formalnych i nieformalnych na swoim terenie. Obszar działalności LGD znajduje się w północnej części Łotwy – Liwonii (łot. Vidzeme) i obejmuje sześć powiatów: Burtnieki, Rūjiena, Mazsalaca, Naukšēni, Koceni i Strenči, położonych na północ od miasteczka Valmiera, w okolicach którego rozpoczęliśmy pierwszy intensywny dzień wizyty studyjnej. Towarzyszyła nam Ineta Andersone – Dyrektor Administracyjny Stowarzyszenia.
Pieszym punktem programu przygotowanym przez LGD „No Salacas līdz Rūjai”, była wizyta w lokalnym przedsiębiorstwach „Bestes Apartamenti” i „Bestes Tenisa Korti”, które świadczą usługi noclegowe i rekreacyjne. Obiekt położony jest w miejscowości Kocēni, 5,8 km od centrum miasta Valmiera (kulturalnej i administracyjnej stolicy Liwonii) oraz oferuje w pełni wyposażone pokoje na wynajem oraz zadaszone korty tenisowe. O zrealizowanych w kompleksie trzech udanych projektach LEADER opowiadał nam sam właściciel. Dotyczyły one rozwoju działalności gospodarczej i obejmowały rozbudowę kortów tenisowych (postawione zostały przez firmę z Polski) oraz dofinansowanie rozbudowy i doposażenia apartamentów na wynajem.
Chyba na długo w pamięci uczestników wizyty studyjnej pozostanie kolejny punkt programu – wizyta w firmie SIA WoodHeart. Przedsiębiorstwo specjalizuje się w nowoczesnym wzornictwie drewnianym, jak również drewniano – aluminiowym oraz w produkcji okien i drzwi drewnianych, tworzeniu spersonalizowanych projektów mebli. Produkty WoodHeart wyróżnia design, dbałość o detale, starannie dobrane materiały, a także wybitne umiejętności rzemieślnicze pracowników. W niepozornie wyglądającym z zewnątrz zakładzie jeszcze kilka lat temu pracowało jedynie 5 osób. Obecnie zespół liczy 50 pracowników. Początki firmy nie były łatwe – w realizacji odważnego pomysłu właściciela pomogli inwestorzy oraz dofinansowanie zakupu maszyn z projektu LEADER. Wśród krajów korzystających z usług przedsiębiorstwa znajduje się m.in. Japonia, Finlandia, Szwecja oraz Norwegia. Na uwagę również zasługuje dostosowanie dawnej, niewykorzystywanej chlewni pokołchozowej do obecnej produkcji
Po smacznym, domowym obiedzie w jadłodajni „Gatve”, udaliśmy się do „Kocēnu Sporta Nams”, czyli okręgowego domu sportowego. Ośrodek o łącznej powierzchni 2514 m² jest jednym z najnowocześniejszych budynków sportowych na Łotwie. Od razu zwróciliśmy uwagę na jego niesamowite zintegrowanie z historycznym zespołem zamku Kokmuiža. W tym kompleksie sportowo-rekreacyjnym drużyny unihokeja klubu sportowego „Koceni Sports Cube” – wielokrotni łotewscy mistrzowie unihokeja „Rubene” (mężczyźni) i „Rubene” (kobiety) – rozgrywają swoje treningi i mecze. Z pomieszczeń domu sportowego korzystają również uczniowie Szkoły Podstawowej w Koceni. Boisko do unihokeja w ośrodku spełnia standardy wyznaczone przez Międzynarodową Federację Unihokeja. Podłoga placu pokryta jest specjalnym pokryciem Gerflor (polski producent), które idealnie nadaje się do rozgrywek. Inwestycję tą oraz kilka innych projektów dotyczących poprawy infrastruktury i dostępności zrealizowano przy wsparciu środków unijnych.
Dzień zakończyliśmy rejsem po jeziorze Burtnieckim (łot. Burtnieku ezers) – czwartym co do wielkości jeziorze Łotwy. Właściciel łodzi „Made Marija” (imiona córek) przedstawił nam projekt zrealizowany z dofinansowania w ramach inicjatywy LEADER na „Zakup łodzi pontonowej dla stworzenia konkurencyjnych usług związanych z turystyką”. Atrakcja turystyczna stanowi dodatkowe źródło dochodu i zapewnia miejsca pracy w sezonie letnim. Tu pojawił się kolejny polski akcent – silnik łodzi z atestem zakupiony został od polskiego producenta.
Pod wieczór udaliśmy się w stronę Estonii, aby w kolejnych dniach odwiedzić zaprzyjaźnioną Lokalną Grupę Działania Peipsi-Alutaguse Koostöökoda z siedzibą w Iisaku, w północno-wschodniej części kraju.
